Theo ghi chép, Nghi Phương công chúa (? - 745), họ Dương, là một công chúa nhà Đường. Bà là con gái của Trường Ninh công chúa và Phò mã đô úy Dương Thận Giao; là cháu ngoại của Đường Trung Tông Lý Hiển.
Nghi Phương công chúa được biết đến có dung nhan xinh đẹp động lòng người, hơn nữa lại rất nhu thuận, cầm, kỳ, thi, họa đều hơn người. Trong đó nổi bật là tài làm thơ.
Vốn tưởng rằng với nhan sắc nổi bật, tài hoa đầy mình, Nghi Phương công chúa sẽ được hưởng cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc, được gả cho gia đình môn đăng hậu đối. Chẳng ngờ, hồng nhan bạc mệnh, cuộc sống sung sướng của nàng công chúa xinh đẹp không kéo dài lâu.
Vào khoảng năm Thiên Bảo thứ 4, sau binh biến ở Huyền Vũ môn, Đường Huyền Tông Lý Long Cơ tiêu diệt bè phái của Vi hoàng hậu. Con gái của Vi Hoàng hậu là Trường Ninh công chúa cũng bị trục xuất khỏi kinh thành, con gái của Trường Ninh là Nghi Phương bị Đường Huyền Tông chính thức sắc phong là công chúa, chọn đi hòa thân, hạ giá lấy Lý Duyên Tông, con trai của Hề vương Lý Diên Sủng.
Hề tộc ở vùng Đông Bắc là một tộc rất có thực lực, trước đây đã từng phản Đường một lần, khiến nhà Đường lao đao, khốn khó. Vì vậy, mặc dù biết Hề Tộc tàn bạo lại rất dã man, thế nhưng để đạt được mục đích, Đường Huyền Tông không tiếc đem Nghi Phương công chúa xinh đẹp như hoa gả cho con trai của Hề vương.
Nhận được tin dữ, trong lòng đau khổ cùng cực, nhưng Nghi Phương công chúa không dám chống lại lệnh vua. Nàng chỉ dám thể hiện lòng mình qua những áng thơ đẫm nước mắt, khiến người đời không khỏi xót xa, thương cảm. Có một bài thơ trong Toàn Đường Thư (全唐詩), tên gọi Hư Trì dịch đề bình phong (虛池驛題屏風) là do Nghi Phương công chúa viết, nội dung:
| 虛池驛題屏風 ... 出嫁辭鄉國， 由來此別難。 聖恩愁遠道， 行路泣相看。 沙塞容顏盡， 邊隅粉黛殘。 妾心何所斷， 他日望長安。 |
Hư Trì dịch đề bình phong ... Xuất giá từ hương quốc, Do lai thử biệt nan. Thánh ân sầu viễn đạo, Hành lộ khấp tương khan. Sa tái dung nhan tận, Biên ngung phấn đại tàn. Thiếp tâm hà sở đoạn, Tha nhật vọng Trường An. |
Trạm Hư Trì đề thơ ở bình phong ... Xuất giá rời quê cũ, Biệt này khó ngút ngàn. Đường xa ơn chúa xót, Ven lộ lệ thương tràn. Ải cát dung nhan tận, Biên cương phấn mực tàn. Lòng ta sao đứt đoạn, Ngày mãi ngóng Trường An. |
Không thể không nói, một chiêu này của Đường Huyền Tông thực sự vô cùng độc ác. Và cũng đáng thương thay cho Nghi Phương công chúa, sau khi được gả cho Lý Duyên Tông, tân hôn chẳng bao lâu, còn chưa kịp động phòng, nàng đã phải xa giá theo chồng, rời Trường An về vùng Đông Bắc.
Khoảng 6 tháng sau, vì An Lộc Sơn thường đem quân đánh phá nước Hề, Lý Diên Sủng phản Đường, đem quân đánh trả. Do đó, Lý Diên Sủng đã giết Nghi Phương công chúa để tế cờ, khơi gọi nhuệ khí quân sĩ.
Đầu rơi máu chảy, chấm dứt một kiếp hồng nhan của nàng công chúa xinh đẹp diễm lệ, tài hoa hơn người nhưng số phận không may.
Trung Hoa nổi tiếng với chiều dài lịch sử nhiều biến cố cùng những triều đại thay phiên nhau và những câu chuyện thâm cung bí sử ít người biết đến. Chính những câu chuyện về lịch sử lại trở thành "liều thuốc" kích thích bất cứ ai muốn tò mò về lịch sử triều đại của một quốc gia đông dân nhất thế giới này. Nếu du khách yêu thích lịch sử Trung Hoa và muốn tự mình khám phá nhiều điều thú vị hơn thì hãy thực hiện ngay một chuyến du lịch Trung Quốc cùng người bạn đồng hành Viet Viet Tourism nhé!
